رتبه سایت خود را در گوگل افزایش دهید
این روزها واژه سئو یا بهینه سازی سایت برای موتورهای جستجو در دارندگان سایت بسیار رایج شده است. بسیاری از مدیران سایت این مبحث را بسیار پیچیده می‌دانند و فکر می‌کنند برای بهبود رتبه سایت در گوگل مجبوریم چند میلیون تومان هزینه کنیم تا کارهای عجیب و غریبی انجام شود و سایت ما در اولین نتایج جستجوی گوگل ظاهر شود. ولی موضوع آنقدرها هم پیچیده نیست. هرکسی که درس‌های دبیرستان را با موفقیت گذرانده است می‌تواند بهینه‌سازی سایت را فرا بگیرد و رتبه سایتش را بهبود بخشد. البته اینکار فرایندی مستمر است و کاری نیست که یکبار انجام شود و سپس به فراموشی سپرده شود و مناسب‌ترین فرد برای انجام اینکار مدیر همان سایت است.
SEO چیست؟
سئو مخفف واژه‌های Search Engine Optimization است که معنی آن «بهینه‌سازی سایت برای موتورهای جستجو» است. بهینه‌سازی سایت برای کلیدواژه‌ای خاص انجام می‌شود. کلیدواژه عبارتی است که در گوگل جستجو می‌شود که می‌تواند شامل یک یا چند کلمه باشد. وقتی صفحه ای از سایتمان را برای کلیدواژه‌ای بهینه کنیم، وقتی فردی آن کلیدواژه را در گوگل جستجو کرد سایت ما در اولین نتایج جستجو ظاهر می‌شود و در نتیجه ترافیک سایت افزایش می‌یابد. نکته مهم آن است که سئو بر هر صفحه سایت اعمال می‌شود و هر صفحه سایتمان می‌تواند رتبه‌ای متفاوت از دیدگوگل داشته باشد. وقتی از صفحه خاصی از سایت صحبت نمی‌شود و به بهینه‌سازی اشاره می‌شود معمولا منظور، بهینه‌سازی صفحه اصلی سایت است.
چرا سایت را برای گوگل بهینه کنیم؟
هر سایتی برای موفقیت به بازدیدکننده نیاز دارد و یکی از بهترین روش‌های جذب بازدیدکنندگان باکیفیت، هدایت افرادی است که خودشان به‌دنبال مطالب سایتمان هستند و در گوگل به جستجو می‌پردازند. حال چرا در مباحث بهینه‌سازی سایت بیشتر درباره گوگل صحبت می‌شود؟ زیرا تعداد جستجوهایی که در گوگل انجام می‌شود بیشتر از 6 برابر مجموع تمامی جستجوهایی است که در موتورهای جستجوی دیگر مانند یاهو و … انجام می‌شود. نکته دیگر آن است که اصول بهینه‌سازی سایت در موتورهای جستجو تقریبا مشابه هستند، بنابرین اگر سایت را برای گوگل بهینه کنید، معمولا در موتورهای جستجوی دیگر نیز رتبه خوبی خواهید داشت.
نتایج طبیعی و نتایج تبلیغاتی گوگل
همانطور که می‌دانید برای دیده شدن در اولین نتایج جستجوی گوگل دو راه وجود دارد. یک راه پرداخت مبلغی به گوگل برای نمایش تبلیغ شما در ستون سمت راست نتایج جستجو است. گوگل سیستم تبلیغاتی پیشرفته‌ای دارد که Adwords نام دارد و درآمد اصلی گوگل از این راه است. شما میتوانید متن تبلیغاتی کوتاهی تعریف کنید و هرگاه کسی واژه موردنظر شما را جستجو کرد، تبلیغ شما را ببیند.
راه دیگر قرار گرفتن در اولین نتایج طبیعی گوگل است. برای این کار لازم نیست پولی بپردازید و باید بر بهینه‌سازی سایت کار کنید. نتایج طبیعی همان نتایج جستجو هستند که در ستوان سمت چپ گوگل نمایش داده می‌شوند و هر روز با آنها سروکار داریم. ولی موضوع مهم آن است که اهمیت این دو مکان یعنی نتایج طبیعی و نتایج تبلیغاتی یکسان نیست. طبق بررسی‌هایی که در سال 2010 توسط یک شرکت معروف آمریکایی انجام شده، کمتر از 5 درصد جستجوگران بر نتایج تبلیغاتی کلیک می‌کنند، ولی حدود 45 درصد آنها بر اولین نتیجه جستجوی طبیعی گوگل کلیک می‌کنند. پس اگر در کلیدواژه موردنظر اولین نتیجه جستجوی گوگل باشیم از هر 100 جستجوگر 45 نفر وارد سایت ما خواهند شد، درحالی که حداکثر 5 نفر از طریق لینک‌های تبلیغاتی وارد سایت می‌شوند. ترافیک ایجاد شده از نتایج طبیعی، 9 برابر ترافیک حاصل از تبلیغ در گوگل است و همین موضوع اهمیت و ارزش بهینه‌سازی سایت را نشان می‌دهد. یکبار دیگر تکرار می‌کنیم ترافیک ایجاد شده از نتایج طبیعی رایگان است!
بهینه‌سازی سایت شامل چه کارهایی است؟
بهینه‌سازی سایت به دو بخش عمده تقسیم می‌شود.
1. تغییرات داخل سایت یا بهینه‌سازی صفحات سایت
2. بهینه‌سازی در خارج از سایت
بهینه‌سازی صفحات سایت همان ایجاد تغییرات در محتویات و کد صفحات و کلا تمام تغییراتی است که در سایتمان انجام می‌دهیم. بهینه‌سازی خارج از سایت با ایجاد لینک‌های باارزش از سایت‌های دیگر به سایت ما و چند کار دیگر انجام می‌شود که خود مبحث بسیار گسترده‌ای است. حال شاید این سوال پیش بیاید که کدام مهم‌تر است؟ اگر در مورد ایران صحبت کنیم، بسیاری از وب‌سایت‌ها به‌طور حرفه‌ای بر بهینه‌سازی سایتشان کار نمی‌کنند و در بسیاری از کلیدواژه‌ها رقابت خیلی تنگاتگ نیست. اولین گام بهینه‌سازی، کار بر صفحات سایت است. وقتی صفحات سایت را به‌اندازه کافی بهبود ببخشیم معمولا تغییر قابل‌توجهی در رتبه سایت ما ایجاد می‌شود و حتی شاید در اولین نتایج گوگل قرار بگیریم. سپس می‌توانیم به بهینه‌سازی در خارج از سایت یا همان لینک‌سازی بپردازیم. البته در بهینه‌سازی حرفه‌ای حتما باید بر دو مورد نیز کار کنیم.
انتخاب کلیدواژه مناسب
اولین و مهم‌ترین قدم در بهینه‌سازی سایت برای موتورهای جستجو انتخاب کلیدواژه‌های مناسب است. البته شاید بهتر باشد برای شروع بر یک کلیدواژه تمرکز کنیم و سپس تعداد کلیدواژه‌ها را افزایش دهیم. بدترین اتفاق ممکن در بهینه‌سازی سایت آن است که سایتتان برای یک کلیدواژه نامناسب بهینه شده باشد. فرض کنید رستوران جدیدی راه‌اندازی کرده‌اید که نامش «رستوران آناناس» است. اگر سایت خود را برای کلیدواژه «رستوران آناناس» بهینه کنید این کار احتمالا هیچ تاثیری در افزایش ترافیک سایت نخواهد داشت، زیرا در ماه شاید یک نفر هم این کلیدواژه را جستجو نکند. البته اگر بعدها که رستوران خیلی معروف شد شاید این کلیدواژه مناسب باشد.
برای انتخاب کلیدواژه مناسب می‌توانیم خود را جای کاربر اینترنتی قرار دهیم و سپس فکر کنیم که اگر به‌دنبال محصولات و خدمات سایتمان بودیم کدام کلیدواژه‌ها را جستجو می‌کردیم. بهتر است کلیدواژه‌ها را دقیق‌تر و محدودتر کنیم. مثلا اگر کار شرکت ما طراحی سایت است و در تهران فعالیت می‌کنیم شاید در ابتدای کار کلیدواژه «طراحی سایت تهران» کلیدواژه‌ای بهتر از «طراحی سایت» باشد.
پس از انتخاب و فهرست کردن کلیدواژه‌های مناسب، قدم بعدی آن است که دریابیم کدام کلیدواژه‌ها بیشتر جستجو می‌شوند. شرکت گوگل برای اینکار ابزار رایگان و قدرتمندی را در اختیارمان قرار می‌دهد. کافی است در گوگل کلمات keyword tool را جستجو کنیم و اولین نتیجه جستجو را انتخاب کنیم. در اینصورت به صفحه‌ای از گوگل دسترسی پیدا می‌کنیم که می‌توان با تایپ کلیدواژه موردنظر، تعداد جستجوهای انجام شده در ماه را مشاهده کرد. همچنین گوگل کلیدواژه‌های مرتبط را پیشنهاد می‌کند. البته ابزار کلیدواژه گوگل اطلاعات بسیار کاملی در اختیار شما قرار می‌دهد، مثلا میزان رقابت بر یر کلیدواژه موردنظر، تعداد جستجوها از منطقه دلخواه و تعداد جستجوهای انجام شده در ماه‌های قبل بخشی از این اطلاعات است.
با استفاده از این ابزار می‌توانیم کلیدواژه‌های متداول‌تر را انتخاب کنیم. اگر واقع‌بین باشیم در بهترین حالت ممکن که قرار گرفتن در اولین نتیجه جستجو است، شاید یک‌سوم جستجوها به سایت ما ختم شود. مثلا اگر کلیدواژه انتخابی ما در ماه 1000 بار جستجو می‌شود، در حالت رویایی شاید حدود 300 بازدیدکننده ایجاد شود که عدد بسیار کمی است. بنابرین احتمالا چنین کلیدواژه‌ای ارزش بهینه‌سازی ندارد و بهتر است به‌دنبال واژه‌های دیگری باشیم که در ماه حداقل چند ده‌هزار بار جستجو می‌شوند.
برای یافتن بهترین کلیدواژه‌های ممکن باید از مشتریانی که در بازار هدف قرار دارند شناخت کافی داشته باشیم و با علاقه‌مندی‌ها و مشکلات آنها به‌اندازه کافی آشنا باشیم. همچنین بهتر است کار را با کلیدواژه‌های شروع کنیم که رقابت شدیدی بر آنها وجود ندارد. بهینه کردن سایت برای کلیدواژه‌های مرکب که شامل چندین واژه هستند معمولا آسان‌تر است زیرا وارد رقابت با افراد کمتری می‌شویم.
پس از انتخاب کلیدواژه‌های موردنظر باید این کلیدواژه‌ها را در سایت اعمال کنیم. در شماره بعد به چند روش ساده و کاربردی برای بهینه‌سازی صفحات سایت برای کلیدواژه انتخاب‌شده می‌پردازیم.
پس از انتخاب کلیدواژه‌ها قدم بعدی چیست؟ قدم بعدی استفاده از آن کلیدواژه‌ها در محتوای سایت است.
عنوان صفحات
اولین و مهم‌ترین مکان برای استفاده از کلیدواژه، عنوان صفحه یا همان Page Title است. وقتی کلیدواژه‌ای را در گوگل جستجو می‌کنیم، در نتایج جستجو درواقع همان عنوان صفحات را می‌بینیم که دارنده سایت آنها را انتخاب کرده است. عنوان صفحه همان عبارتی است که وقتی مرورگر را باز می‌کنیم و وارد صفحه وب خاصی می‌شویم، در نوار افقی بالای صفحه مشاهده می‌کنیم.
اگر از CMS یا سیستم مدیریت محتوا استفاده می‌کنیم، معمولا انتخاب عنوان صفحه کار آسانی است و می‌توان در پنل مدیریت آنرا تایپ کرد. البته در سیستم‌های مدیریت محتوای مختلف، پیش‌فرض‌هایی تعریف شده است. مثلا بسیاری از آنها، به‌صورت پیش‌فرض عنوان مقاله را در عنوان صفحه یک مقاله قرار می‌دهند، یا در صفحات محصولات نام محصول در عنوان صفحه نوشته می‌شود.
انتخاب عنوان صفحه مناسب اهمیت فراوانی دارد. بسیاری از سایت‌های ایرانی از بدترین عناوین ممکن برای گوگل استفاده می‌کنند. مثلا در عنوان صفحه می‌نویسند: صفحه شروع، به سایت … خوش آمده‌اید یا …
وقتی گوگل با چنین مواردی برخورد می‌کند، نتیجه‌گیری می‌کند که کلیدواژه‌های به‌کار رفته در عنوان صفحه برای ما اهمیت فراوانی دارد. مثلا اگر در عنوان صفحه کلیدواژه «خوش آمدید» استفاده شده است، گوگل موضوع سایت را به این کلیدواژه مرتبط می‌داند. یعنی مثلا سایت شما در کلیدواژه «خوش آمدید» جزو اولین نتایج گوگل قرا می‌گیرد، درحالی‌که این موضوع هیچ ارزشی برای سایت شما ایجاد نمی‌کند.
عنوان صفحه وب را چگونه انتخاب کنیم؟
در عنوان صفحه بهتر است کلیدواژه‌های اصلی سایت را قرار دهیم. مثلا عنوان صفحه اصلی سایت مدیرسبز اینگونه است: « بازاریابی| آموزش بازاریابی | مشاوره بازاریابی ». در واقع عنوان صفحه اصلی سایت شامل سه کلیدواژه مهم است. همچنین توجه کنید که بهترین روش جدا کردن کلیدواژه با کاراکتری است که روی کیبورد‌ها بالای دکمه Enter قرار دارد و با یک خط کوتاه عمودی کلیدواژه‌ها از هم جدا شده‌اند و نه با ویرگول یا علامت‌های دیگر.
نکته مهم دیگر آن است که تکرار کلیدواژه در عنوان صفحه بر اهمیت آن نمی‌افراید. یعنی اگر کلیدواژه‌ای را چند بار تکرار کنیم معمولا باعث نمی‌شود در نتایج جستجو در مکان بهتری قرار گیریم. گوگل این موارد را تقلب محسوب می‌کند . البته موضوع به این سادگی هم نیست. سیستم گوگل طوری است که با استفاده از آلگوریتم هوشمندش، سایت شما را از لحاظ محتوا با سایت‌های مشابه مقایسه می‌کند و نسبت به شرایط واقعی که در سایت‌ها وجود دارد تصمیم‌گیری می‌کند! مثلا اگر تمامی سایت‌های ورزشی در عنوان صفحه دو بار کلمه فوتبال را استفاده کنند، از دید گوگل اینکار دیگر غیرمجاز نیست.
همچنین هرچه عنوان صفحه کوتاه‌تر باشید، قدرت کلیدواژه‌های استفاده شده افزایش می‌یابد. مثلا اگر عنوان یک صفحه وب اینگونه باشد: « اخبار ورزشی | فوتبال | بسکتبال | شنا » و عنوان صفحه‌ای دیگر اینگونه باشد: « فوتبال »، با فرض اینکه تمامی شرایط دیگر دو سایت یکسان باشد، سایت دوم در کلیدواژه فوتبال رتبه بهتری خواهد داشت، زیرا از دید گوگل به‌صورت تخصصی درباره فوتبال است.
همچنین توجه کنید که در صحبت‌هایمان به عنوان صفحه اشاره می‌کنیم و نه عنوان سایت. دلیل آن است که بهینه‌سازی برای هر صفحه وب معنی دارد و نه کل سایت. بنابرین می‌توانیم یکی از صفحات سایت را برای کلیدواژه خاصی بهینه کنیم درحالی‌که صفحه‌ای دیگر برای کلیدواژه‌ای دیگر بهینه شده است.
تاکید بر کلیدواژه‌ها در محتوای سایت
شرکت گوگل سال‌هاست بر این موضوع کار می‌کند که آلگوریتم رتبه‌بندی سایت‌ها به تصمیم‌گیری یک شخص واقعی بسیار نزدیک باشد. فرض کنید فردی فقط چند ثانیه به یک مقاله نگاه می‌کند. چگونه می‌تواند تشخیص دهد موضوع مقاله چیست و تاکید مقاله بر چه مطلبی است. احتمالا عنوان مقاله معیار مناسبی است. همچنین اگر در متن مقاله کلمه‌ای با حروف درشت نوشته شده، یا رنگ آن متفاوت است نشانگر آن است که این کلمه در آن مقاله اهمیت خاصی دارد. سیستم تشخیص گوگل هم به این روش بسیار نزدیک است.
در یک صفحه وب می‌توانیم کلیدواژه‌ها را در عنوان مقاله استفاده کنیم. بهتر است عنوان با اندازه بزرگ‌تری نوشته شود و همچنین با فونت زخیم نوشته شود. در مکان‌های مختلف یک مطلب یا مقاله می‌توان با زخیم‌کردن، نوشتن با حروف ایتالیک و تغییر رنگ، کلیدواژه‌ای را تاکید کرد.
یک نکته کوچک برای دوستانی که با HTML آشنا هستند: برای برجسته کردن کلمات بهتر است به‌جای استفاده از تگ bold از تگ h1 استفاده کنیم.
کلیدواژه را چند بار تکرار کنیم؟
موضوع دیگر غلظت یک کلیدواژه در کل متن است. فرض کنید مقاله‌ای در مورد فوتبال نوشته‌اید و می‌خواهید آن مقاله با جستجوی کلیدواژه فوتبال در اولین نتایج جستجو قرار گیرد. آیا بهتر است در مقاله، واژه فوتبال را ده‌ها بار استفاده کنید، یا هرچه کمتر استفاده کنید بهتر است؟ اگر کلمه موردنظر را بیش از حد استفاده کنید، گوگل شما را به‌عنوان متقلب شناسایی می‌کند و از نتایج جستجو حذف خواهید شد. این حذف شدن معمولا موقتی است، ولی اگر این روند را ادامه دهید حتی شاید سایت شما به‌طور کامل از نتایج جستجو حذف شود و برگرداندن آن نیاز به مذاکره تلفنی و ارائه مدارک و … باشد.
اگر تعداد کلیدواژه در متن کمتر از میزان معقول باشد، از دید گوگل، موضوع اصلی آن مقاله، فوتبال نخواهد بود. حال سوال این است که از کجا بدانیم در یک مقاله کلیدواژه اصلی را چند بار به‌کار ببریم؟ همانطور که توضیح داده شد روش گوگل برای تشخیص اینکه غلظت کلیدواژه شما مناسب است یا خیر، مقایسه مطلب شما با مطالب مشابه در سایت‌های دیگر است. بنابرین نمی‌توان دقیقا گفت که غلظت کلیدواژه چقدر باشد. ولی یک معیار تقریبی برای مقالات معمولی و غیرتخصصی آن است که غلظت 2 تا 5 بار در هر 100 کلمه مناسب است. ابتدا باید تعداد کلمات یک مقاله را بدانید. برای این کار کافی است متن موردنظر را در نرم‌افزار ورد کپی کنید. در گوشه پایین سمت راست صفحه تعداد کلمات نمایش داده می‌شود. سپس میتوانید کلیدواژه موردنظر را در ورد جستجو کنید و چگالی کلیدواژه موردنظر را به‌دست بیاورید.
البته افرادی وجود دارند که با افراط در بهینه‌سازی، خوانندگان و بازدیدکنندگان وفادارشان را از دست می‌دهند. همیشه یادمان باشد که مطالب را برای بازدیدکنندگان بنویسیم و نه برای موتورهای جستجو. اگر محتویات سایت صرفا با توجه به روش‌های بهینه‌سازی سایت نوشته شود، شاید بتوانیم در نتایج جستجوی بهتری قرار بگیریم، ولی از ارزش مطالب کاسته خواهد شد.
نکته آخر اینکه اولین عبارت یک صفحه وب و همچنین آخرین عبارت از دید گوگل ارزش ویژه‌ای دارند. بسیاری از سایت‌ها در پایین صفحه صرفا عبارت کپی‌رایت را می‌نویسند. در همان جمله می‌توان کلیدواژه‌ها را هم اضافه کرد. در شماره بعد به مطالب پیشرفته‌تری خواهیم پرداخت.